جشنواره بین‌المللی فارابی
| تاریخ ارسال: 1397/2/19 |
به گزارش دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فارابی، نشست «جشنواره فارابی و تعاملات دانشگاهی در حوزه بین‌الملل» عصر دیروز دوشنبه 17 اردیبهشت ماه با حضور دکتر عبدالوحید علیزاده مدیرکل امور دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، دکتر حسین میرزایی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، دکتر عبدالامیر نبوی دبیر علمی جشنواره فارابی و دکتر احمد شاکری در سرای ملل مصلای امام‌خمینی(ره) برگزار شد.
میرزایی در این نشست درباره ضرورت حمایت از آثار دانشگاهی در عرصه بین‌المللی توضیحاتی ارائه کرد و گفت: اگر ما ارتباطات بین‌الملل را به مفهوم ارتباطات ملت‌ها در نظر بگیریم، سطح عملیاتی کار لزوما ارتباطات بین الدول نخواهد بود و منطقاً باید این مسئله را در سطوح دیگر دنبال کرد. همیشه این ابهام برای من بوده که در ارتباطات بین‌الملل منظور ارتباط بین دولت‌هاست یا در یک فرایند مدنی و اجتماعی و در سطوح دیگری به دنبال ارتباط بین ملت‌ها هستیم. اگر در این سطوح به دنبال این امر باشیم دانشگاه جزء مجموعه‌هایی است که لاجرم بیش از اینکه به دولت‌ها نزدیک باشد به ملت‌ها نزدیک است. به تعبیری عصاره فرهیختگی و اندیشگی جامعه و جوامع مختلف است.
وی افزود: بنابراین ما هم که در وزارت علوم کار می‌کنیم وظیفه خیلی بیشتری در اینکه بتوانیم این سطح از ارتباطات صورت بگیرد داریم. در جهان اگر ارتباطی وجود نداشته باشد، وجود ملل به عدم نزدیک تر است. به تعبیری اگر کسی نتواند با دیگر جوامع ارتباط داشته باشد، مانند این است که وجود ندارد. بنابراین این یک امر خیلی بدیهی است که آنچه می‌تواند معنای «وجود»باشد، ارتباط و تعامل است. اگر ارتباط و تعاملی نباشد و ما هیچ فایده‌ای برای هم نداشته باشیم وجود وعدم معادل هم خواهد بود.
میرزایی در ادامه گفت: قصه جامعه ایرانی و شناختی که در جوامع بین‌الملل از جامعه ما وجود دارد از همین امر تبعیت می‌کند. اگر این ارتباط به وجود نیاید و این معرفی نتواند صورت بگیرد. نه تنها ما به دیگران فایده‌ای نرسانده‌ایم بلکه ذخیره‌های خودمان را هم به سمت عدم برده‌ایم. بنابراین بحث تعامل بین‌الملل یک ضرورت است و حوزه‌های علمی در این امر نقش جدی دارند که جشنواره فارابی هم در همین راستاست که ما بتوانیم از ظرفیت‌های فرهنگی خودمان در بهتر شناساندن ظرفیت‌ها به جامعه جهانی استفاده کنیم.
به گفته میرزایی: بخشی از آن هم پاسداشت کسانی است که به شناساندن ما درجامعه جهانی بین‌الملل و حوزه‌های فرهنگی همت کرده‌اند. یعنی عمده استراتژی ما در کشورهای مختلف اندیشمندانی است که به معرفی ما می‌پردازند.
میرزایی افزود: چنانچه ما در این حوزه آثار استاندارد نداشته باشیم در عرصه بین‌الملل جایگاهی پیدا نمی‌کنیم و اگر در آثار ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی برای مطالعه به دیگران رجوع کنیم معلوم می‌شود که ما این حوزه را به شوخی گرفته‌ایم. باید توازنی در عرصه ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی و غرب‌شناسی داشته باشیم و اساسا برای اینکه دیالوگی بین طرفین برقرار شود باید محصولی برای عرضه وجود داشته باشد.
وی گفت: تا زمانی که محصول اصیلی برای عرضه در نظام جهانی داشته باشیم می‌توانیم حضور پیدا کنیم اکنون در نظام جهانی با مقوله جهانی شدن روبرو نیستیم بلکه در معادلات جهانی باید با امر محلی وارد شویم و سخن از جهانی- محلی شدن است. در عرصه جهانی آنچه که کشورهای دیگر می‌خواهند از ما ببینند براساس داشته‌هایمان است. اگر جامعه‌شناسی، فلسفه، مدیریت و... بخواهد در عرصه بین‌المللی وارد تعامل شود باید با ترجمه آثار دانشگاهی اصیل این اقدام را انجام دهد.
میرزایی افزود: به طور مثال وبر کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» را درباره جامعه خود نوشت، ما نیز باید تلاش کنیم نسبت بین دولت وملت و دولت و دین را براساس داشته‌های خود عرضه کنیم. ما می‌توانیم در عرصه جهانی سهم ایجاد کنیم چنانچه حرف خودمان را عرضه کنیم و تنها مترجم و بهره‌بردار نباشیم. در نشر دانشگاهی باید اصالت بوجود بیاید تا کارها برای ترجمه ارائه شود.
این استاد جامعه‌شناسی در بخش دیگری از سخنانش درباره تجربیات پژوهشکده متبوع خود در نمایشگاه فرانکفورت سخن گفت و افزود: در نمایشگاه کتاب فرانکفورت یکی از انتشاراتی‌ها بیش از 430 میز مذاکره داشت که هر نیم ساعت مذاکره کننده جدیدی در این میزها می‌نشستند. ما نیز چنانچه قرار باشد در این حوزه سرمایه‌گذاری کنیم باید استراتژی مشخصی داشته باشیم این درحالی است که آثار ما به زبان انگلیسی، فرانسه و... بسیار محدود است و حتی برای افغانستان که از آن به عنوان ایران فرهنگی یاد می‌کنیم نتوانستیم منابع تامین‌کننده آموزش عالی را داشته باشیم چراکه همواره در این عرصه برنامه استراتژیک نداشته و سلیقه‌ای عمل کردیم. یک سال باید برنامه‌ریزی کرد تا در دو روز اصل نمایشگاه بتوان بهره‌برداری کرد و اساسا در تمام معادلات بین المللی این برنامه‌ریزی‌ها ضروری است.
میرزایی با تاکید بر اینکه باید حرفی برای گفتن درنظام جهانی داشته باشیم افزود: تا زمانی که در شبکه توزیع جهانی نقشی نداریم نمی‌توانیم شناخته شویم.
رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ادامه سخنانش درباره روند رشد علمی ایران در عرصه جهانی توضیح داد: اکنون وضعیت ما آستانه‌ای است و در پیچ تاریخی قرار داریم و به تناسب سیاستگذاری‌های در این حوزه وضعیتمان سامان خواهد یافت. البته من معتقدم سیاست‌های موجود برای رشد علمی در عرصه مقالات با استاندارد ISI به ذات خود ایرادی ندارد اما مهم این است که در عرصه جهانی به چه میزان به این مقالات ارجاع داده می‌شود. ولی وجه کاربردی بودن علوم مهمتر از ISI و صرف تولید مقاله است.
وی افزود: از سوی دیگر در حوزه مقالات علمی باید این نکته را توجه داشته باشیم که سهم مقالات علوم انسانی در مقایسه با علوم پایه و پزشکی بسیار پایین است و در غیر این صورت چهره‌ای که هم‌اکنون از ما در عرصه بین‌المللی ارائه می‌شود چهره کاریکاتوری است. چراکه بسیاری از اطلاعات در حوزه علوم انسانی به دلایل عدیده از جمله دشواریهای تولید محتوا در عرصه بین الملل ارائه نمی‌شود و اساساً باید تدابیری صورت گیرد تا آثار علوم انسانی با زبان بین‌المللی ارائه شود.
رئیس دبیرخانه جشنواره فارابی در بخش پایانی سخنانش اعلام آمادگی کرد تا از میان برگزیدگان نهمین جشنواره فارابی براساس تصمیم کمیته‌ای که تشکیل خواهد شد یک کتاب را برای عرضه در عرصه بین‌المللی ترجمه کرده و به آن گرنت ترجمه اختصاص دهد.
علیزاده نیز در این نشست با تاکید بر فراهم آوردن زیرساخت‌های انسانی و فیزیکی برای بین‌المللی‌سازی آموزش عالی ایران گفت: باید اقدامات درستی را برای عرضه محصولات برای عرصه بین‌المللی تدوین کنیم. ما نیز آمادگی داریم تا بخشی از اعطای بورسیه به متقاضیان این حوزه را منوط به فعالیت آنها در بخش ترجمه آثار بین‌المللی کنیم. ما سال گذشته به دانشگاهها اعلام کردیم تا ابزار خودشان را برای ارائه در بازار جهانی به همراه بیاورند اما متاسفانه مشاهده کردیم که دانشگاهها ابزارشان که کتاب بود را نتوانستند ارائه کنند.
وی افزود: ما از دانشگاهها خواسته‌ایم که به اسباب بین‌المللی مسلط شوند و این تسلط نیز در گرو ارائه محصولات در فضای مجازی به زبان بین‌المللی و حضور در نمایشگاه‌های کتاب خارجی با زبان بین‌المللی است. ما در نمایشگاه فرانکفورت مشاهده کردیم که چگونه عربستان توانست تمام کتاب‌های دانشگاهی‌اش را به زبان بین‌المللی ارائه کرده و در این نمایشگاه جولان دهد. ما نیز اگر بخواهیم در این حوزه حضور داشته باشیم باید صبور باشیم و تلاش کنیم تا درآمد حاصل از جذب دانشجوهای خارجی را در اقتصاد خود فعال کنیم این مسیر نیز میسر نمی‌شود مگر اینکه به زبان بین‌المللی کتاب ارائه کنیم.
علیزاده در پایان گفت: مسیر ما طولانی اما سخت است با این وجود ما پتانسیل‌های بین‌المللی شدن را داریم و سرمایه اصلی ما در این راه نیروی انسانی مسلط است که اگر در قالب بسته‌های تشویقی جذب شود آموزش عالی می‌تواند از مسیر نشر دانشگاهی در فضای بین‌المللی حضور داشته باشد.
نبوی نیز در بخش دیگری از این نشست به مراحل ورود نشر دانشگاهی به عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت: برای حضور در عرصه بین‌المللی باید به زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی و ... آثار خود را ارائه کنیم این درحالی است که عمده ناشران دانشگاهی محصولات خود را برای مخاطبان داخلی تولید می‌کنند و شناختی از مخاطبان خارجی و بازارهای بین‌المللی ندارند.
وی افزود: ما حتی درباره خلیج فارس که درباره آن دعاوی حقوقی داریم نتوانسته‌ا یم کتاب‌های کافی به زبان معتبر بین‌المللی تولید کنیم. آخرین دستاوردهای ما در آموزش عالی نیز نتوانسته حضور موثری در عرصه‌های جهانی داشته باشد. چراکه دانشگاهها و ناشران آن علاقه چندانی برای حضور در عرصه بین‌المللی ندارند. بخشی از این موضوع به دلیل موانعی است که در اسناد بالادستی نسبت به بین‌المللی شدن آموزش عالی وجود دارد. با این وجود باید تلاش کرد که این موانع را مرتفع کنیم.
نبوی در پایان با اشاره به آثاری که در جشنواره فارابی حضور پیدا می‌کند گفت: تلاش ما در این جشنواره این است که تعامل در حوزه بین‌المللی جدی باشد و جشنواره دهم نیز با همین رویکرد آیینه تمام‌نمای علوم انسانی در کشور است.
میرزایی در این نشست درباره ضرورت حمایت از آثار دانشگاهی در عرصه بین‌المللی توضیحاتی ارائه کرد و گفت: اگر ما ارتباطات بین‌الملل را به مفهوم ارتباطات ملت‌ها در نظر بگیریم، سطح عملیاتی کار لزوما ارتباطات بین الدول نخواهد بود و منطقاً باید این مسئله را در سطوح دیگر دنبال کرد. همیشه این ابهام برای من بوده که در ارتباطات بین‌الملل منظور ارتباط بین دولت‌هاست یا در یک فرایند مدنی و اجتماعی و در سطوح دیگری به دنبال ارتباط بین ملت‌ها هستیم. اگر در این سطوح به دنبال این امر باشیم دانشگاه جزء مجموعه‌هایی است که لاجرم بیش از اینکه به دولت‌ها نزدیک باشد به ملت‌ها نزدیک است. به تعبیری عصاره فرهیختگی و اندیشگی جامعه و جوامع مختلف است.
وی افزود: بنابراین ما هم که در وزارت علوم کار می‌کنیم وظیفه خیلی بیشتری در اینکه بتوانیم این سطح از ارتباطات صورت بگیرد داریم. در جهان اگر ارتباطی وجود نداشته باشد، وجود ملل به عدم نزدیک تر است. به تعبیری اگر کسی نتواند با دیگر جوامع ارتباط داشته باشد، مانند این است که وجود ندارد. بنابراین این یک امر خیلی بدیهی است که آنچه می‌تواند معنای «وجود»باشد، ارتباط و تعامل است. اگر ارتباط و تعاملی نباشد و ما هیچ فایده‌ای برای هم نداشته باشیم وجود وعدم معادل هم خواهد بود.
میرزایی در ادامه گفت: قصه جامعه ایرانی و شناختی که در جوامع بین‌الملل از جامعه ما وجود دارد از همین امر تبعیت می‌کند. اگر این ارتباط به وجود نیاید و این معرفی نتواند صورت بگیرد. نه تنها ما به دیگران فایده‌ای نرسانده‌ایم بلکه ذخیره‌های خودمان را هم به سمت عدم برده‌ایم. بنابراین بحث تعامل بین‌الملل یک ضرورت است و حوزه‌های علمی در این امر نقش جدی دارند که جشنواره فارابی هم در همین راستاست که ما بتوانیم از ظرفیت‌های فرهنگی خودمان در بهتر شناساندن ظرفیت‌ها به جامعه جهانی استفاده کنیم.
به گفته میرزایی: بخشی از آن هم پاسداشت کسانی است که به شناساندن ما درجامعه جهانی بین‌الملل و حوزه‌های فرهنگی همت کرده‌اند. یعنی عمده استراتژی ما در کشورهای مختلف اندیشمندانی است که به معرفی ما می‌پردازند.
میرزایی افزود: چنانچه ما در این حوزه آثار استاندارد نداشته باشیم در عرصه بین‌الملل جایگاهی پیدا نمی‌کنیم و اگر در آثار ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی برای مطالعه به دیگران رجوع کنیم معلوم می‌شود که ما این حوزه را به شوخی گرفته‌ایم. باید توازنی در عرصه ایران‌شناسی، اسلام‌شناسی و غرب‌شناسی داشته باشیم و اساسا برای اینکه دیالوگی بین طرفین برقرار شود باید محصولی برای عرضه وجود داشته باشد.
وی گفت: تا زمانی که محصول اصیلی برای عرضه در نظام جهانی داشته باشیم می‌توانیم حضور پیدا کنیم اکنون در نظام جهانی با مقوله جهانی شدن روبرو نیستیم بلکه در معادلات جهانی باید با امر محلی وارد شویم و سخن از جهانی- محلی شدن است. در عرصه جهانی آنچه که کشورهای دیگر می‌خواهند از ما ببینند براساس داشته‌هایمان است. اگر جامعه‌شناسی، فلسفه، مدیریت و... بخواهد در عرصه بین‌المللی وارد تعامل شود باید با ترجمه آثار دانشگاهی اصیل این اقدام را انجام دهد.
میرزایی افزود: به طور مثال وبر کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» را درباره جامعه خود نوشت، ما نیز باید تلاش کنیم نسبت بین دولت وملت و دولت و دین را براساس داشته‌های خود عرضه کنیم. ما می‌توانیم در عرصه جهانی سهم ایجاد کنیم چنانچه حرف خودمان را عرضه کنیم و تنها مترجم و بهره‌بردار نباشیم. در نشر دانشگاهی باید اصالت بوجود بیاید تا کارها برای ترجمه ارائه شود.
این استاد جامعه‌شناسی در بخش دیگری از سخنانش درباره تجربیات پژوهشکده متبوع خود در نمایشگاه فرانکفورت سخن گفت و افزود: در نمایشگاه کتاب فرانکفورت یکی از انتشاراتی‌ها بیش از 430 میز مذاکره داشت که هر نیم ساعت مذاکره کننده جدیدی در این میزها می‌نشستند. ما نیز چنانچه قرار باشد در این حوزه سرمایه‌گذاری کنیم باید استراتژی مشخصی داشته باشیم این درحالی است که آثار ما به زبان انگلیسی، فرانسه و... بسیار محدود است و حتی برای افغانستان که از آن به عنوان ایران فرهنگی یاد می‌کنیم نتوانستیم منابع تامین‌کننده آموزش عالی را داشته باشیم چراکه همواره در این عرصه برنامه استراتژیک نداشته و سلیقه‌ای عمل کردیم. یک سال باید برنامه‌ریزی کرد تا در دو روز اصل نمایشگاه بتوان بهره‌برداری کرد و اساسا در تمام معادلات بین المللی این برنامه‌ریزی‌ها ضروری است.
میرزایی با تاکید بر اینکه باید حرفی برای گفتن درنظام جهانی داشته باشیم افزود: تا زمانی که در شبکه توزیع جهانی نقشی نداریم نمی‌توانیم شناخته شویم.
رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در ادامه سخنانش درباره روند رشد علمی ایران در عرصه جهانی توضیح داد: اکنون وضعیت ما آستانه‌ای است و در پیچ تاریخی قرار داریم و به تناسب سیاستگذاری‌های در این حوزه وضعیتمان سامان خواهد یافت. البته من معتقدم سیاست‌های موجود برای رشد علمی در عرصه مقالات با استاندارد ISI به ذات خود ایرادی ندارد اما مهم این است که در عرصه جهانی به چه میزان به این مقالات ارجاع داده می‌شود. ولی وجه کاربردی بودن علوم مهمتر از ISI و صرف تولید مقاله است.
وی افزود: از سوی دیگر در حوزه مقالات علمی باید این نکته را توجه داشته باشیم که سهم مقالات علوم انسانی در مقایسه با علوم پایه و پزشکی بسیار پایین است و در غیر این صورت چهره‌ای که هم‌اکنون از ما در عرصه بین‌المللی ارائه می‌شود چهره کاریکاتوری است. چراکه بسیاری از اطلاعات در حوزه علوم انسانی به دلایل عدیده از جمله دشواریهای تولید محتوا در عرصه بین الملل ارائه نمی‌شود و اساساً باید تدابیری صورت گیرد تا آثار علوم انسانی با زبان بین‌المللی ارائه شود.
رئیس دبیرخانه جشنواره فارابی در بخش پایانی سخنانش اعلام آمادگی کرد تا از میان برگزیدگان نهمین جشنواره فارابی براساس تصمیم کمیته‌ای که تشکیل خواهد شد یک کتاب را برای عرضه در عرصه بین‌المللی ترجمه کرده و به آن گرنت ترجمه اختصاص دهد.
علیزاده نیز در این نشست با تاکید بر فراهم آوردن زیرساخت‌های انسانی و فیزیکی برای بین‌المللی‌سازی آموزش عالی ایران گفت: باید اقدامات درستی را برای عرضه محصولات برای عرصه بین‌المللی تدوین کنیم. ما نیز آمادگی داریم تا بخشی از اعطای بورسیه به متقاضیان این حوزه را منوط به فعالیت آنها در بخش ترجمه آثار بین‌المللی کنیم. ما سال گذشته به دانشگاهها اعلام کردیم تا ابزار خودشان را برای ارائه در بازار جهانی به همراه بیاورند اما متاسفانه مشاهده کردیم که دانشگاهها ابزارشان که کتاب بود را نتوانستند ارائه کنند.
وی افزود: ما از دانشگاهها خواسته‌ایم که به اسباب بین‌المللی مسلط شوند و این تسلط نیز در گرو ارائه محصولات در فضای مجازی به زبان بین‌المللی و حضور در نمایشگاه‌های کتاب خارجی با زبان بین‌المللی است. ما در نمایشگاه فرانکفورت مشاهده کردیم که چگونه عربستان توانست تمام کتاب‌های دانشگاهی‌اش را به زبان بین‌المللی ارائه کرده و در این نمایشگاه جولان دهد. ما نیز اگر بخواهیم در این حوزه حضور داشته باشیم باید صبور باشیم و تلاش کنیم تا درآمد حاصل از جذب دانشجوهای خارجی را در اقتصاد خود فعال کنیم این مسیر نیز میسر نمی‌شود مگر اینکه به زبان بین‌المللی کتاب ارائه کنیم.
علیزاده در پایان گفت: مسیر ما طولانی اما سخت است با این وجود ما پتانسیل‌های بین‌المللی شدن را داریم و سرمایه اصلی ما در این راه نیروی انسانی مسلط است که اگر در قالب بسته‌های تشویقی جذب شود آموزش عالی می‌تواند از مسیر نشر دانشگاهی در فضای بین‌المللی حضور داشته باشد.
نبوی نیز در بخش دیگری از این نشست به مراحل ورود نشر دانشگاهی به عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت: برای حضور در عرصه بین‌المللی باید به زبان انگلیسی، فرانسه، آلمانی و ... آثار خود را ارائه کنیم این درحالی است که عمده ناشران دانشگاهی محصولات خود را برای مخاطبان داخلی تولید می‌کنند و شناختی از مخاطبان خارجی و بازارهای بین‌المللی ندارند.
وی افزود: ما حتی درباره خلیج فارس که درباره آن دعاوی حقوقی داریم نتوانسته‌ا یم کتاب‌های کافی به زبان معتبر بین‌المللی تولید کنیم. آخرین دستاوردهای ما در آموزش عالی نیز نتوانسته حضور موثری در عرصه‌های جهانی داشته باشد. چراکه دانشگاهها و ناشران آن علاقه چندانی برای حضور در عرصه بین‌المللی ندارند. بخشی از این موضوع به دلیل موانعی است که در اسناد بالادستی نسبت به بین‌المللی شدن آموزش عالی وجود دارد. با این وجود باید تلاش کرد که این موانع را مرتفع کنیم.
نبوی در پایان با اشاره به آثاری که در جشنواره فارابی حضور پیدا می‌کند گفت: تلاش ما در این جشنواره این است که تعامل در حوزه بین‌المللی جدی باشد و جشنواره دهم نیز با همین رویکرد آیینه تمام‌نمای علوم انسانی در کشور است.
دفعات مشاهده: 12786 بار |
دفعات چاپ: 585 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر