پنجشنبه 9 فروردین 1403 |

مشروح سخنان برگزیدگان نهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی با وزیر علوم

 | تاریخ ارسال: 1396/10/27 | 
برگزیدگان نهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی با وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در ضیافت شام دبیرخانه جشنواره در باغ موزه نگارستان دانشگاه تهران دیدار و گفت‌و گو کردند.
به گزارش واحد تبلیغات و اطلاع‌رسانی دبیرخانه نهمین جشنواره بین‌المللی فارابی، در ابتدای این جلسه دکتر حسین میرزایی، دبیر جشنواره، ضمن خیرمقدم به برگزیدگان جشنواره نهم و حاضران در جلسه خاطر نشان کرد: دغدغه‌ای که وجود دارد، ارتباط بین اصحاب علوم انسانی و سیاست‌گذاران است و باعث شد تا این جلسه با حضور جناب آقای دکتر منصور غلامی، وزیر علوم برگزار شود.
وی افزود: بر اساس آیین‌نامه جشنواره، در سه بخش لوح تقدیر توسط رئیس محترم جمهور امضاء و اهداء می‌گردد.  بخش بین‌الملل، بخش ویژه و رتبه‌های اول بخش داخلی اعم از بزرگسال و جوان، و لوح سایر برگزیدگان به صورت مشترک توسط وزیر محترم علوم و معاون علمی و فناوری محترم رئیس‌جمهور (رئیس بنیاد ملی نخبگان) امضاء و اهداء می‌گردد. امسال و سال گذشته نیز بر همین اساس عمل شده است. بخش داخلی نیز در بنیاد ملی نخبگان ثبت می‌شود و بخشی از جایزه را بنیاد پذیرفته و باقی آن را دبیرخانه اهداء می‌کند.
میرزایی در ادامه با اشاره به تاریخچه باغ نگارستان گفت: این مکان دارالمعلمین بوده است و سپس دانشسرای عالی و ابتدای تاسیس دانشگاه در این مکان مستقر گردیده است و از سال 1351 تا سال 1371 نیز دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بوده است و قرار بود تا پارکینگ سازمان برنامه شود اما یادداشت دکتر مرحوم روح‌الامینی در روزنامه اطلاعات که به همت حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی چاپ گردید. با حمایت مرحوم دکتر حسن حبیبی این محل حفظ گردید و امروز به این صورت میزبان اهل علم و فرهنگ است.
دکتر عبدالحسین نیک‌گهر، مترجم برتر دوره نهم جشنواره فارابی، با ذکر یاد و نام دکتر غلامحسین صدیقی و خاطراتی از محل باغ نگارستان گفت: صدیقی این بنا را دومین بنای فرهنگی ایران می‌دانست. وی افزود: در دوره‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری دوران پر استرسی را دانشجویان برای ارائه رساله طی می‌کنند. در دوره تهیه رساله سعی کنید اضطراب دانشجویان را کم کنید و با آیین‌نامه‌های دست و پا گیر این اضطراب را زیاد نکنیم. نگذارید بیش از آنکه این رساله‌ها اضطراب ایجاد می‌کنند، دانشجویان به لحاظ زمان و سایر مسئل دچار استرس شوند.
دکتر خاتمی، استاد ادبیات دانشگاه شهید بهشتی و رئیس کمیته علمی ادبیات نهمین دوره جشنواره، با تقدیر از برگزارکنندگان جشنواره نهم در این نشست اظهار کرد: جشنواره فارابی موقعیت استثنایی برای طرح مسائل علوم انسانی است و چنین جمع نزدیک و صمیمی در زمان دیگری شاید نداشته باشیم. سال گذشته نیز دکتر روحانی در جلسه اختتامیه جشنواره فارابی سخنرانی بسیار مهمی را ایراد کردند اما متاسفانه بعد از آن اتفاقی نیفتاد و امسال هم فکر کردم شاید دوباره درباره مظلومیت علوم انسانی حرف بزنیم اما تا سال بعد اتفاقی نیفتد. خواهش من این است که تدبیری بیندیشید که اتفاق جدیدی درباره علوم انسانی در وزارتخانه شکل بگیرد.
وی افزود:  صحبت‌هایی که در اختتامیه مطرح شد بهتر است در وزارتخانه سامان بگیرد و سال آینده ما به یک نتیجه ملموس درباره علوم انسانی دست یابیم. وزارتخانه، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و هیچ یک از این واژه‌ها در بر گیرنده ماهیت علوم انسانی نیست. باید در وزارتخانه معاونت، شاخه یا سازمانی متولی علوم انسانی باشد و محققان علوم انسانی احساس کنند که جریان جدی شکل گرفته است.
خاتمی با بیان اینکه امروز درگیر جریان نظریه‌های علمی شده‌‌ایم، گفت: این گرایش و رویکرد به نظریه در زبان فارسی و رشته ادبیات به هیچ وجه در رشد ادبیات و زبان فارسی کارآمد نیست. به مجلاتی ماموریت داده‌ایم تا ادبیات را در قالب نظریه‌های غربی مطرح کنند. این نتیجه‌ای ندارد و اگر دارد گزارش دهند که این رویکرد چه اتفاقات مبارکی را به دنبال داشته است. تصور نمی‌کنم که به هیچ نتیجه مثبتی دست یابیم جز اینکه ذهن متفکرانه دانشجو را به سمت تقلید از یک چارچوب جهت دهیم که چه بسا با فرهنگ، ادبیات و هویت ما هیچ سنخیتی ندارد.  اگر دستور دهید این گزارش تهیه شود و زبان و ادبیات فارسی را از سیر قهقرایی خود نجات دهید.
دکتر روح‌الله بهرامی، برگزیده گروه تاریخ، جغرافیا و باستان‌شناسی این دوره جشنواره با اشاره به تلاش‌های یک دهه جشنواره فارابی گفت: اتفاقی که باید رخ دهد و انجام نشده است، این است که دوره‌های مختلف برگزیدگانی داشته است و کسی نیامده است این حلقه را به هم وصل کند و باید از همین مجموعه استفاده کرد. این حلقه مشورتی می‌تواند به وزیر علوم در حوزه علوم انسانی کمک کند.
وی با اشاره به سخنان رئیس‌جمهور در اختتامیه جشنواره تاکید کرد: اتفاق در علوم انسانی زمانی رخ می‌دهد که نخبگان را به سمت علوم انسانی سوق دهیم و انگیزه‌ها و نگرانی‌های آنها را رفع کنیم. از دوره‌های راهنمایی و دبیرستان باید به علوم انسانی توجه کنیم. رفع نگرانی‌ها، بررسی مسائل اساسی این حوزه و ساماندهی وضعیت نخبگان می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد.
دکتر حسن دانایی‌فرد، برگزیده گروه علوم اقتصادی جشنواره نیز در ادامه این جلسه تاکید کرد: دانشی که در دانشگاه تولید می‌شود باید به درد جامعه بخورد. در هیچ جای دنیا استادی مقالات خود را به دست نمی‌گیرد و التماس کند از آن بهره ببرند. در همه جای دنیا حائل بین دانشگاه، صنعت و جامعه وجود دارد و دانش را محلی و بومی می‌کنند و به کار می‌برند.
وی با اشاره به تئوری انگیزش یادآور شد: کاربرد این نظریه کاری خلاقانه است. مدیران و جامعه فکر می‌کند ما باید نسخه دهیم، اما یک فرد باید خلاقیت داشته باشد و این علم را به کار بگیرد. علمیت دانش ضامن به کارگیری آن نیست. کیفیت دانش ما عالی نیست اما نباید هر مقاله‌ای را که می‌نویسیم التماس کنیم تا بخوانند. ما در دانشگاه کار کاربردی و بنیادین می‌کنیم و هر کسی بهره خود را می‌برد.
دکتر حسین معصومی همدانی، استاد پیشکسوت برگزیده جشنواره نهم، با اشاره به سابقه تحصیلی خود گفت: با توجه به تحصیلاتم موجود دوزیستی هستم که یک پای من در علوم انسانی و دیگری در علوم غیرانسانی است. رشته‌ای که در تاریخ کار می‌کنم با گذشته‌ام مرتبط است و باید تعصبی به گذشته داشته باشم اما در تشکیلات وزارت علوم از ابتدای انقلاب و شاید پیش از آن وزن تصمیم‌گیرندگانی که از حوزه علوم انسانی آمده باشند بسیار کم بوده است. این نقش بعد از انقلاب کمتر شده است.
وی افزود: اگر به دانشگاه‌های بزرگ دنیا نگاه کنید، حتی در رشته‌های علوم و پزشکی روسای آنها فلسفه و تاریخ خوانده‌اند. اما در ایران به دلیل غلبه هم‌کلاسان سابق بنده و پزشکان عزیز در وزارت علوم، تصوری از علوم انسانی  جا افتاده است که آن تصور از علوم مهندسی، پزشکی و علوم محض گرفته شده است. تصور این است که مانند علوم فنی و محض تست‌های معینی وجود دارد که منازع ندارند.
معصومی با بیان اینکه تصور ما این است که در علوم انسانی حقایق مسلمی دارد که باید همه آنها را بگویند و اگر کسی غیر از آن بگوید، شبهه وارد می‌کند، تاکید کرد: هراسی از علوم انسانی در مراکز تصمیم‌گیرنده وجود دارد که متاسفانه دست و پای پژوهشگر و استاد را می‌بندد. گمان نمی‌کنم که هیچ استاد فیزیک، شیمی، ‌زیست و .. در کلاس همانند استاد علوم انسانی که باید همه جوانب را بسنجد تا مبادا برای او گرفتاری ایجاد نکند، نگرانی داشته باشد. متاسفانه همه ما نوعی نگرانی داریم که آنچه می‌گوییم چه تاثیراتی خواهد داشت و این وضع حتی اگر در واقع هم عده کمی هم مسئله پیدا کرده باشند، وجود دارد و نفس این وضع سبب می‌شود دخالت ما در علوم انسانی دست به عصا و نیم بند باشد.
وی افزود:  در حوزه‌هایی که جز با بحث و جز با رفتن تا جایی که استدلال آدم را می‌برد، ناگزیر می‌شویم از وسط راه برگردیم و این برای علوم انسانی زیان‌بار است.
این برگزیده جشنواره فارابی در ادامه با بیان اینکه علوم انسانی باید نخبه‌گرا باشد، تاکید کرد: افزایش عجیب و غریب رشته‌های علوم انسانی در ایران که متاسفانه منجر می‌شود سطح آموزش پایین بیاید و افراد با ضوابط بسیار آسان‌گیرانه وارد این رشته‌ها می‌شوند و تا آخرین مراحل می‌روند و مدرک می‌گیرند، سبب می‌شود سطح کار ما روز به روز پایین بیاید. گمان می‌کنم اگر روزی آقای دکتر غلامی از استادان این رشته بپرسند چند درصد استعداد دانشجویانتان پایین آمده است، پاسخ من کاهش20 درصدی خواهد بود.
وی با مقایسه دانشجویان خود در دو دهه گذشته و امروز تاکید کرد: این افت را در دانشجویان و ثمره کار آنها حس می‌کنم. اگر چه در بین دانشجویانمان کارهای فوق‌العاده خوب هم داریم. در بین کارهای برگزیده امروز پایان‌نامه‌ای بود که آن را دیده بودم و به جشنواره آفرین گفتم که درست تشخیص داده بودند.
صدیقه سادات هاشمی، برگزیده جوان فارابی در گروه مدیریت، خاطر نشان کرد: آثار ما در نشریات علمی بسیار سخت پذیرفته می‌شود. روند پذیرش آثار در نشریات علمی- پژوهشی به سمتی می‌رود که آثار برجسته علوم انسانی به دلیل شناخته نشدن ارزش کنار گذاشته می‌شود و آثار ساده کنار گذاشته می‌شوند. مثلاً مقاله اثر برگزیده من در نشریات پذیرفته نشده است. بخشی از آن به دلیل جوان بودن و بخشی دیگر به دلیل رویکرد پوزیتویستی آنهاست و این باعث می‌شود که ضوابط کمی ارتقاء کیفیت را قربانی می‌کند.
دکتر سیدجواد طباطبایی، برگزیده گروه علوم سیاسی جشنواره نهم، با بیان اینکه من نزدیک به سه دهه است که در دانشگاه نیستم، خاطر نشان کرد: از داخل دانشگاه نمی‌توانم سخن بگویم. از بیرون دانشگاه می‌توانم بگویم که مصرف‌کننده تولیدات دانشگاه هستم و اگر صحبتی بکنم شاید باعث سوء تفاهم شود.
وی افزود: از دهه 40 که وارد دانشگاه تهران شدم، دانشجو بودم،‌ درس دادم، معاون پژوهشی بودم و بیش از 50 سال است که این دانشکده را بسیار از نزدیک دنبال می‌کنم. می‌توانم بگویم که به نتیجه‌ای رسیدم. البته بیرون از دانشگاه هستم، امیدوارم خیلی این ارزیابی غیر منصفانه نباشد، ولی می‌توانم بگویم که بسیار وضعیت اسفناکی است. در نامه‌ای که به مناسبتی نوشته بودند،‌گفتم که احساس شرم نمی‌کنید که در دانشگاهی هستید که دهخدا و فروغی بوده است و در نامه10 غلط املایی وجود دارد.
طباطبایی با اشاره به اینکه آثار و تولیدات دانشگاه به ویژه رساله‌های دکتری را می‌بیند، در ادامه گفت: کتابی رساله دکتری در گروه تاریخ دانشگاه تهران هست که اولین جمله این رساله دکتری چاپ شده از نظر زبان فارسی غلط است. البته تا انتها نیز غلط است. طبیعی است که کشور امروز مشکل آب و هوا دارد. اما به زودی مشکل زبان فارسی خواهد داشت. زبان ملی را در دانشگاه و استاد ما نمی‌تواند بلد نباشد. از این مشخص است چیزی در نمی‌آید. استاد متوجه نشده است و دانشجو فارسی درستی بلد نیست.
وی افزود: بعید است بتوانیم به این زودی با این کثرت دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و نهادهای آن و دانشجویان پذیرش‌شده جلوی این مشکل را بگیریم. اما پیشنهاد می‌دهم که در وزارتخانه عده‌ای باشند که اگر چه دانشگاهی نیستند اما از صدها رساله‌ای که دفاع می‌شود، 10 نمونه را ارزیابی کنند و رکود علمی را آنجا ببینند. در وزارتخانه می‌تواند یک نهاد بی‌غرض و مرضی وجود داشته باشد که بررسی کند. این باعث می‌شود که استاد فکر کند که روزی ممکن است رساله‌ای که زیر نظر آنهاست روزی ممکن است خوانده شود و توبیخ شوند که پول رساله را گرفته است. برخی پول راهنمایی یا مشاوره رساله را می‌گیرند و حتی یک جمله را نمی‌خوانند و این اسفناک است. 
این استاد اندیشه سیاسی با اشاره به لزوم وجود نام استادان در کنار نام دانشجو در مقالات مستخرج از پایان‌نامه گفت: بدون نام استاد مقاله چاپ نمی‌شود در حالی که من به عنوان استاد کاری نکرده‌ام. اما می‌گویند مقررات اینگونه است. عمده مقالات علوم انسانی ما به این شکل است و دانشجویان نوشته‌اند و چون دستشان به جایی بند نیست، مجبور هستند و مقدمات به شکلی است که مقاله‌ای به نام استاد چاپ می‌شود و رتبه و پایه و ... را استاد می‌گیرد و لطفی هم به دانشجو شده است. این وضعیت اسفناک است و در هیچ جای دنیا ارزیابی مقاله اینگونه نیست که شما که هستید و استاد کیست. یک نفر مقاله می‌نویسد و مقاله خوانده می‌شود که یا خوب و یا بد است. مهم نیست فرد استاد یا شاگرد باشد.  باید فکری برای این کار کرد.
در ادامه این نشست، منیر دورکیچ، برگزیده بخش بین‌الملل جشنواره فارابی در سخنانی گفت: دغدغه‌هایی که درباره علوم انسانی در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، در سایر کشورها از جمله کشور من بوسنی و هرزگوین هم وجود دارد و اوضاع علوم انسانی در همه جای دنیا یکسان است. می‌توانیم وظایف خود را انجام دهیم و نسل جوان را به شکل بهتر آموزش دهیم و وظیفه خودمان را انجام دهیم و بعد انتقاد کنیم.
وی درباره مطالعات ایران‌شناسی یادآور شد: در حوزه ایران‌شناسی در بوسنی و هرزگوین از سال 1950 میلادی در دانشکده فلسفه دانشگاه سارایوو این رشته تاسیس شده است اما سابقه مطالعات ایران‌شناسی سابقه بیشتری دارد و بیش از پنج قرن قدمت دارد و شخصیت‌هایی را داریم که به زبان فارسی نوشته‌اند و علاقه‌مندان زیادی نسبت به متون زبان فارسی داشته‌ایم و 503 سال است که جلسات مثنوی‌خوانی در کشورمان داریم. لازم است به مطالعات ایران‌شناسی توجه بیشتری کنیم.
در ادامه دکتر هاینتس گائوبه، برگزیده دیگر خارجی جشنواره نهم،  درباره سابقه مطالعاتی خود درباره ایران گفت: بیشتر کارها و فعالیت‌های مطالعاتی من درباره ایران بوده است. پرسش در مطالعات ایران تنها از زبان نبوده است بلکه درباره اینکه چگونه ایران توسعه یافت و پیش رفت نیز پرسش تحقیقاتی بوده است. اما کارهای کمی در ابتدای فعالیت‌های من به شکل دانشگاهی انجام شده بود.
استاد محمدعلی قره‌داغی، برگزیده دیگر جشنواره نهم از عراق نیز در سخنانی درباره اهمیت توجه به حوزه مطالعات ایران‌شناسی و لزوم تهیه لوازم آن تاکید کرد: هرچه بتوانیم این امکان را فراهم نمائیم که دسترسی بیشتری به این مجموعه­های خطی فراهم گردد، می­توانیم به هدف و آرمان خویش نزدیک­تر شویم و درمی­یابیم که این مراکز و مؤسسات با آثار و تحقیقات هر دو گروه به شکوفایی و کمال می­رسد و معرفت و ادبیات از طریق دانشمندان و علمایی دچار تحول و شکوفایی و نوآوری خواهد شد و سرشار از نبوغ و بداعت و اصالت خواهد بود که بتوانیم به این مهم دست یابیم. به خاطر همین هم­افزایی و مشارکت و دیالوگ بوده که در طی تاریخ آثار درخشان و ماندگاری را تقدیم به تاریخ و میراث ماندگار ادبی- فرهنگی ایران و اسلام نموده­اند.
دکتر علی قیصری، استاد دانشگاه سن‌دیگو و نماینده خانواده مرحوم دکتر حمید عنایت (برگزیده پیشرو علوم انسانی در جشنواره نهم) گفت: نکاتی که مطرح شد دغدغه مرحوم عنایت بود و ما امروز هم در مطالعات ایران با آنها مواجه هستیم؛ مسئله زبان یکی از آنهاست. تصور رایج این بود که مترجمان بر زبان مبداء اشراف ندارند و اگر زبان خوب بدانند مشکل حل می‌شود. در حالی که خواندن و فهمیدن متون مثلاً فرانسه و آلمانی در کشورها هم وجود دارد.  مترجمان ما قبلاً منظور را دریافت می‌کردند. مرحوم عنایت سعی می‌کردند کارها شکیل و دقیق باشد.
وی افزود: مسئله دیگر کمی‌گرایی است و تقریباً به نظام آموزشی برمی‌گردد. در یک سال تحصیلی استادان 10 رساله قبول می‌کنند،‌ در حالی که یک استاد در خارج طی 10 سال 3 یا 4 رساله می‌پذیرد و این امر مسلماً بر کیفیت اثر می‌گذارد. گاهی اوقات رساله‌هایی را استادان می‌پذیرند که خودِ استاد صلاحیت ماهوی در آن موضوع ندارد و منابع دست اول را نمی‌شناسد و این تاثیر مستقیم بر مقاله‌هایی می‌گذارد که تولید می‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه خاطر نشان کرد: باید به فال نیک گرفت که تعداد کمی مقالاتی که ما از ایران دریافت می‌کنیم واقعاً جالب است اما از نظر کیفیت جای بحث و گفت و گو است. مثلاً به صورت میانگین حدود 20 درصد مقالات را برای ارزیابی می‌فرستیم. 80 درصد از کل کشورها را کنار می‌گذاریم. اکثر مقالاتی که از ایران می‌رسد چندین مولف دارد و این توجیه ندارد.
قیصری با اشاره به مسئله زبان در مقالات فارسی به محتوای مقالات پرداخت و گفت: کلیات‌گویی در مقالات زیاد است و اصل مطلب در مقاله گفته نمی‌شود. در فارسی و فرانسه فکر می‌کنند که گنگ‌نویسی علمی‌نویسی است. از موضوعات جالب به دیگری نقل می‌کنند، اما به موضوع اصلی نمی‌پردازند. این نشان می‌دهد که از نظر متدولوژیک راهنمایی نمی‌شوند.
نسیبه زنجری، برگزیده جوان گروه علوم اجتماعی جشنواره نهم نیز با اشاره به لزوم ارتباط دانشگاه و سیاست‌گذاری گفت: حلقه مفقوده بحث ترجمان دانش است و لازم است نظریه‌پردازی و پایان‌نامه در قالب یک صفحه نوشته شود و در قالب یک کتابچه به عنوان خلاصه سیاست‌گذاری نوشته شود و در قالب اینفوگرافی از این یافته‌ها استفاده کنند.
دکتر سیدمحمد نقی‌زاده، نظریه‌پرداز برتر نهمین جشنواره بین‌المللی فارابی، با اشاره به مشکلات دانشگاه‌های علوم انسانی کشور تاکید کرد: در آیین‌نامه دکتری آمده است که اساتید داور به پیشنهاد استاد راهنما انتخاب شوند در حالی که در دیگر کشورها استاد راهنما در جلسه حق صحبت ندارد و در دانشگاهی که درس خواندیم رساله به دیگر کشورها می‌رفت و کسی اصلاحات را نمی‌دانست. اینجا در ایران همه با هم رو در بایستی دارند و ضربدری برای پایان‌نامه‌ها استاد راهنما و مشاور هستیم و نمی‌رسد آنها را مطالعه کند. برای داوری 10 رساله به هر فرد می‌دهند که درصد بالایی از آنها شبیه هم هستند.
وی افزود: برای چاپ مقاله اسم دانشجو را بر اساس آیین‌نامه باید اول بنویسیم و این خلاف ادب است.
نقی‌زاده از وزیر علوم درخواست کرد: هر گونه که می‌توانید جلوی پایان‌نامه فروشی را بگیرید! سمینارهایی برگزار می‌شود و از هر دانشجو پول می‌گیرد، باید جلوی آنها را بگیرید. در سمینارهای خارجی اولین مقاله برای وزیر یا دبیر آن بود که منابع آن مقالاتی بود که سایر اساتید داده بودند و این یعنی مقالات را باید وزراء بخوانند و استفاده کنند. 
این برگزیده جشنواره افزود: مقاله مستخرج از پایان‌نامه یعنی چه؟ استاد داور در جلسه رودربایستی نمی‌تواند به راهنما بگوید که کار خوب نیست. در کشورهای دیگر این گونه نیست که برای اجازه دفاع مقاله دهند.
در ادامه این نشست نماینده آیت‌الله محمد آصف محسنی نیز با معرفی این دانشمند اسلام‌شناس از انتخاب دبیرخانه جشنواره قدردانی کرد. نماینده دکتر محمود ایوب نیز با تشکر از دبیرخانه جشنواره فارابی به اهمیت فرهنگ ایرانی اشاره کرد و با قرائت متنی از دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی درباره دکتر زریاب خویی و فرهنگ ایرانی، فرهنگ و زبان فارسی را در معرض خطر دانست و گفت: اگر دانشگاه‌های ما فرهنگ طرح درس استاندارد را به کار بندند سطح علمی ما ارتقاء خواهد یافت. طرح درس در کشورهای دیگر از حقوق دانشجوست و استاد باید طرح درس دقیق هر جلسه را در سایت دانشگاه قرار دهد.
در پایان این نشست وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ضمن ابراز خرسندی از نشست صبح اختتامیه به علاقه شخصی به علوم انسانی اشاره و بیان کرد: این سنت وجود دارد که فرزندانمان را به سمت علایق خود هدایت می‌کنیم. این اتفاق نیفتاده است اما دوستانی داشتم که در حوزه علوم انسانی دستی داشتند و لذت برده‌ام. از همه استادان و محققین و استادانی که از خارج از کشور تشریف آوردند و در این محفل صمیمی حاضر شدند، سپاسگزارم.
این نشست‌ها پیام خوبی دارد که به اینگونه نشست‌ها توجه کنیم و نشست‌های تخصصی مهم است و مزیت‌هایی دارد که ما مجریان و مدیران باید به بحث‌های علوم انسانی بیشتر توجه کنند. در بحث مدیریت جامعه غفلت زیاد داشته‌ایم از باب اینکه صاحبان اندیشه و متخصصان علوم انسانی را خیلی به طرفشان نرفته‌ایم و بخش‌های مختلف اجرایی کشور از جمله وزارت علوم بیشتر مهندسی و پزشکی بوده است. با عزیزان هم‌نظر هستم که نیاز داریم از صاحب‌نظران علوم انسانی استفاده کنیم. 
وی درباره علقه به علوم انسانی و استفاده از منابع موجود تاکید کرد: اگر انگیزه و شناخت را ایجاد کنیم حتماً کسانی به نتایج کارهای تحقیقاتی مراجعه خواهند کرد. به لحاظ اثرگذاری و روش غالب جای این امر خالی است. واقعیت‌هایی که درباره آموزش عالی گفته شد، وجود دارد. یکی از آفاتی که ما در حوزه آموزش عالی گرفتار شدیم کمیت‌گرایی هیجانی است که دوره‌ای به شکل غیرقابل کنترل به ایجاد مراکز آموزش عالی به دلایل مختلف پرداختیم و طوری شد که در مراحلی برای جمع‌آوری، تحلیل و کنترل آن دچار مشکل بودیم. اکنون هم مشکلاتی به این دلیل داریم. اما این امر نافی این نیست که در کنترل و نظارت‌ها دقت بیشتری داشته باشیم.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نقدی به استادان تاکید کرد: استادان پیشکسوت و انجمن‌های علمی علوم مختلف به ویژه علوم انسانی در مباحثی که مطرح می‌شود تاثیر داشته‌اند و بحث درباره نگارش و پذیرش مقالات، اعتبارگذاری به کارهای جوانان و دانشجویان که بعد از دوره‌ای به وجود آنها افتخار می‌کنیم در سال‌های اول حمایت نمی‌کنیم و این تربیت سنتی است. علاقه‌ای که به فرزندانمان داریم، به دانشجویانمان هم داریم و اجازه عرض اندام نمی‌دهیم. اما باید این روش اصلاح شود و استادان به دانشجویان افتخار کنند. در فضاها، دانشگاه‌ها و گروه‌های آموزشی باید این مباحث مطرح شود. گاهی وجود یک پیشکسوت در گروه‌های آموزشی باعث می‌شود افراد از حرف زدن صریح خودداری کنند و باعث می‌شود جوان‌های ما همین مدل را یاد بگیرند و هیچ وقت گروه‌ها به فضاهای جدید راه پیدا نکنند. باید این فضا را نقد کنیم.
وی با اشاره به اهمیت انجمن‌های علمی در نقد این فضا و رفع بدعت‌ها اظهار کرد: در نصب قوانین و مقررات باید تلاش کنیم. ضوابط و آیین‌نامه‌ها خوب تدوین و خوب اجرا شود. گاهی در اجرا هم مشکل داریم و اثراتی که گروه‌های آموزشی و دانشکده‌ها و نوع نگاه خاص خود آیین‌نامه می‌گذارند . مثلاً در پایان‌نامه‌ها و داوری‌ها دارند هم وجود دارد. نواقصی که در کثرت دانشجو و پایان‌نامه و ولعی که برخی مدرسین در پذیرش پایان‌نامه از خود نشان می‌دهند وجود دارد که بعضاً کنترل و نظارت ضعیف باعث شده است پایان‌نامه‌های ضعیف دیده شود و کارهایی که کس دیگری انجام داده است دیده می‌شود. تلاش ما این است که در این موارد اثرگذاری داشته باشیم.
غلامی افزود: در شرایطی بعضاً چشممان را روی مسائل می‌بندیم و می‌گوییم در این موارد آفاتی هست که بهتر است که گرفتار نشویم ولی من شخصاً معتقدم باید چشمانمان را باز کنیم و مسائل را ببینیم و یکی از وظایف وزارت علوم این است که این مسائل را ببیند و ما این تلاش را خواهیم کرد. در حوزه علوم انسانی اینکه زبان فارسی در بین در اقوام مختلف در گذشته به دلیل غلبه سخن‌گویان فارسی‌زبان رایج شده و هنوز هم رایج است باعث شده است که ما بتوانیم این یکپارچگی بین فرهنگی و دوستی بین اقوام و ملل و صلح و برادری را که دین اسلام توصیه کرده است از این طریق توسعه بدهیم. این فرصت بسیار خوبی است که با حضور فرهیختگانی از حوزه ادبیات فارسی و علوم اسلامی و بحث تاریخ و ایران‌شناسی در شرایط دنیای امروز استفاده کنیم.
وی با اشاره به سفرهای خود به کشورهای همسایه به نقش و حضور فرهنگ ایرانی و اسلامی در این کشورها بیان کرد: آثاری از ادبیات فارسی، فلسفه و مباحثی از خانقاه‌ها و صوفیه وجود دارد و با زبان فارسی اشعاری در اماکن قدیمی وجد دارد و باورکردنی نیست که حوزه زبان فارسی این قدر گسترده بوده است. باید این توانمندی‌ها و فرصت را توسعه دهیم.
وزیر علوم از اظهارنظرهای صمیمانه قدردانی کرد و خواستار ادامه این نشست‌های صمیمی در گروه‌های کوچک‌تر شد و گفت: آقای دکتر میرزایی پیگیری کنند تا در فاصله دو جشنواره فارابی ما آنچه اتفاق افتاده است و حرف‌هایی که زده شده است، کمی حرف داشته باشیم و ببینیم در این فاصله چه قدر بحث‌های علوم انسانی را به پیش برده‌ایم.
گفتنی است در این نشست، دکتر سیدعبدالامیر نبوی، دبیر علمی جشنواره، دکتر رضا ماحوزی، دبیر اجرایی جشنواره، اعضای دبیرخانه  جشنواره نهم، روسای کمیته‌های علمی نهمین جشنواره و اعضای هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم نیز حضور داشتند.  
تصاویر این نشست را می‌توانید اینجا ببینید. 

کلیدواژه ها: سیدجواد طباطبایی | معصومی همدانی | اختتامیه | جشنواره | منصور غلامی | حسین میرزایی | برگزیدگان |

دفعات مشاهده: 12286 بار   |   دفعات چاپ: 452 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر


کلیه حقوق این وبگاه متعلق به پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی است.

طراحی و برنامه‌نویسی: یکتاوب افزار شرق